Pagkatha

PAGKATHA

di ako tumutula / para sa sarili lang

at kung pangsarili lang / ay di ako tutula

at kung di makatula, / bakit ba diwa'y lutang

sa langit ng kawalan, / loob ko'y di payapa

bakit sa aking budhi'y / mayroong sumisilang

na samutsaring paksang / minsa'y di matingkala

tila ba mga luhang / sa dibdib naninimbang

paano pipigilin / kung di ko masawata

may tumutubong damo / maging sa lupang tigang

tinutula ko'y buhay / ng madla't kapwa dukha

may tumutubong palay / sa bukid na nalinang

adhika ng pesante't / obrero'y tinutula

ang binhi niring wika'y / sa loob nakaumang

na pag naglaho'y tila / baga mangungulila

pawang buntong hininga / lalo't may pagkukulang

na di dalumat hanggang / ako'y naglahong bula

- gregoriovbituinjr.

07.13.2022

Aanhin ko

AANHIN KO

aanhin ko ang magandang buhay sa laya

kung kalayaan ng uri't bayan ay wala

mas nais kong kumilos para sa adhika

tungo sa lipunang makatao ngang sadya

aanhin ko ang sinasabing karangyaan

kung sa burgesya't kuhila'y sunud-sunuran

kung manggagawa'y napagsasamantalahan

kung karapatang pantao'y niyuyurakan

aanhin kong naroroon sa toreng garing

na dinadakila sa tula'y trapo't praning

mabuti pang tumula sa masa't marusing

kaysa malinis daw ngunit budhi'y kay-itim

inaamin ko, ako'y isang aktibista

sa panulat at lansangan nakikibaka

pinaglalaban ang panlipunang hustisya

na buhay na'y alay para sa uri't masa

- gregoriovbituinjr.

07.10.2022

Himagsikang panlipunan

HIMAGSIKANG PANLIPUNAN

Pinagmulan: Eugène Pottier, Chants Révolutionnaires (ikalawang edisyon), Paris, Bureau de Comité Pottier, [n.d.] ;

Isinalin mula Pranses ni Mitchell Abidor;

CopyLeft: Creative Commons (Attribute & ShareAlike) marxists.org 2018.

Malayang salin mula sa Ingles ni Gregorio V. Bituin Jr.

15 pantig bawat taludtod

Nakita nang lumitaw ang dambuhalang halimaw,

Ang malalaking kilabot at ang mga bagito,

Ang mga heneral pati ang mga kaparian

Lahat sila’y nangatal: ang sandal na’y dumatal!

Dinagundong ng lintik yaong mata’t angking bisig,

Hindi palihim na kumikilos yaong Paggawa:

Kumikilos  iyon at gumagana nang hayagan

At nag-oorganisa nang walang sinumang amo!

Anila: “Sa daigdig at sa mga bunga nito,

Sa mga kasangkapan at lahat ng nalilikha,

Nilahad mo ang iyong kamay: isuko mo sila!"

"At dumating kayo, na nakamamatay na multo

Upang makibahagi lang ba sa pamumuhunan?"

"Upang ipamahagi? Hindi! Upang kunin lahat!

sa Manchester noong 1881

* Isinalin noong Hulyo 3, 2022

* Litrato mula sa google

* Talasalitaan

dambuhala - salin ng great, imbes na dakila

halimaw - salin ng colossus, imbes na higante o malaki

bagito – salin ng parvenus

SOCIAL REVOLUTION 

Source: Eugène Pottier, Chants Révolutionnaires (second edition), Paris, Bureau de Comité Pottier, [n.d.] ;

Translated: by Mitchell Abidor;

CopyLeft: Creative Commons (Attribute & ShareAlike) marxists.org 2018.

Seeing the great colossus appear,

The big shots and the parvenus,

The generals and priests

All of them are trembling: the moment has arrived!

Thunder bolt eyes and bare arms,

Labor doesn’t act in secret:

It works openly

And will organize without master!

It says: “On the globe and its fruits,

On tools and all produced,

You laid your hands: give them up!”

“And so you come, fatal specter

To share in capital?"

"To share it? No! To take it all!

Manchester 1881

Hiyaw upang maningil

HIYAW UPANG MANINGIL!

Tula ni Vladimir Mayakovsky 

Isinalin sa Ingles ni Lika Galkina kasama si Jasper Goss, 2005.

Malayang salin sa wikang Filipino ni Gregorio V. Bituin Jr.

Ang gardang ng digmaan ay dumadagundong ng dumadagundong.

Inihihiyaw nito: itulak ang bakal sa mga buhay.

Mula sa bawat bansa

alipin sa alipin

na itinapon sa bayonetang bakal.

Para sa kapakanan ng ano?

Nayayanig ang lupa

sa gutom

at hinubaran.

Sumisingaw ang sangkatauhan sa dugong nagsidanak

kaya lang

sinuman

saanman 

ay maaaring makaapak sa Albania.

Mga pulutong ng taong gapos sa masamang hangarin,

yaong upak nang upak sa mundo

para lamang

sa sinumang ang sinasakyan

ay makadaan nang walang bayad

sa pamamagitan ng Bosporus.

Nalalapit na

ang daigdig

ay hindi magkakaroon ng tadyang na buo.

At ang diwa nito’y bububutin.

At tatapak-tapakan

para lang sa sinuman,

ilalatag

ang kanilang kamay

sa Mesopotamia.

Bakit nangyaring 

isang bota

ang bumagsak sa Daigdig — bitak at magaspang?

Ano ang nasa itaas ng labanan sa alapaan -

Kalayaan?

Bathala?

Salapi!

Kailan ka titindig ng buo mong taas,

ikaw,

na inalay ang buhay mo sa kanila?

Kailan ka magbabato ng tanong sa kanilang mukha:

Bakit tayo naglalabanan?

* Talasalitaan

gardang – salitang Ilokano ng tambol, ang tambol naman ay mula sa wikang Espanyol na tambor

* Isinalin noong ikatlo ng Hulyo, 2022

* Litrato mula sa google

CALL TO ACCOUNT!

by Vladimir Mayakovsky

translated by Lika Galkina with Jasper Goss, 2005.

The drum of war thunders and thunders.

It calls: thrust iron into the living.

From every country

slave after slave

are thrown onto bayonet steel.

For the sake of what?

The earth shivers

hungry

and stripped.

Mankind is vapourised in a blood bath

only so

someone

somewhere

can get hold of Albania.

Human gangs bound in malice,

blow after blow strikes the world

only for

someone’s vessels

to pass without charge

through the Bosporus.

Soon

the world

won’t have a rib intact.

And its soul will be pulled out.

And trampled down

only for someone,

to lay

their hands on

Mesopotamia.

Why does

a boot

crush the Earth — fissured and rough?

What is above the battles’ sky -

Freedom?

God?

Money!

When will you stand to your full height,

you,

giving them your life?

When will you hurl a question to their faces:

Why are we fighting?