Pagpupugay sa manggagawa

PAGPUPUGAY SA MANGGAGAWA

O, manggagawa, kayo ang dapat na pagpugayan

kayo ang lumikha ng tulay, gusali't lansangan

Kongreso, Senado, Malakanyang, at paaralan

nilikha'y lungsod, bansa, ekonomya't kaunlaran

kung walang manggagawa, tiyak walang mga lungsod

mula sa mapagpala ninyong kamay ay hinagod

ang bawat pilas ng daigdig na kinalulugod

ngunit sa sistema ng lipunan, kayo'y binukod

pagkat kayo pa ang patuloy na naghihikahos

sweldo'y di na sapat, kontraktwal pa't binubusabos

nilikha ninyo ang yaman ng mayayamang lubos

ah, kailan ba paghihirap ninyo'y matatapos

baka walang katapusan ang inyong pagpapagal

pagkat misyon ninyong mga manggagawa'y imortal:

ANG BUHAYIN ANG DAIGDIG! kaya di ang magkamal

ng salapi na nagpabundat sa mangangalakal

sa inyo, manggagawa, ang taasnoong papuri

inyong organisahin ang sarili bilang uri

upang maging malakas pang pwersa ng bawat lahi

kayo'y tunay na bayani sa bawat bansa't lipi

- gregoriovbituinjr.

10.31.2022

Habambuhay na tungkulin

HABAMBUHAY NA TUNGKULIN

ito ang aking kinagiliwan

bisyo mula aking kabataan

magsulat para sa taumbayan

sa karapatan, sa katarungan

tumula para sa manggagawa

magsulat para sa mga bata

mag-ulat para sa maralita

magmulat para sa kapwa't dukha

mula hilig, ito'y naging layon

ang pag-akda'y niyakap nang misyon

hanggang maging tungkulin na ngayon

upang kapwa dukha'y maiahon

paglilingkod na ang pagsusulat

naging tungkulin na ang magmulat

lipuna'y dapat araling sukat

inuunawa't dinadalumat

pangyayari'y inilalarawan

sa kwento, sanaysay, panulaan,

talakayan, pagbabalitaan

almusal, tanghalian, hapunan

sa banig ng sakit man maratay

sa harap man ng punglo o hukay

ito'y tungkulin na habambuhay

oo, tungkulin hanggang mamatay

- gregoriovbituinjr.

10.30.2022

Salin ng akda hinggil kay Fidel at sa Cuba

SALIN NG AKDA HINGGIL KAY FIDEL AT SA CUBA

akdang sinulat sa Ingles ni Ka Dodong Nemenzo

ay sinikap kong isalin sa Wikang Filipino;

ang "Si Fidel Castro at ang Rebolusyong Cubano"

ay mahalagang ambag sa kasaysayan ng mundo

aking isinalin nang higit pang maunawaan

sa ating bansa ang Cuba't kanilang kasaysayan

paano sila nagtagumpay laban sa kalaban

bansa'y napanatiling di nasakop ng dayuhan

sa kabila ng economic embargo sa bansa

ay nagpatuloy sila sa misyon nila't adhika

silang may pagrespeto sa karapatan ng madla

at di nagugutom ang magsasaka't manggagawa

pagkasalin, ni-layout, dinisenyo ang pabalat

pampletong may dalawampung pahina pag binuklat

salamat po, O. Ka Dodong, sa iyong isinulat

na talagang sa kapwa dukha'y makapagmumulat

- gregoriovbituinjr.

10.28.2022

* Si Fidel Castro at ang Rebolusyong Cubano

Akda ni Dr. Francisco "Ka Dodong" Nemenzo

Isinalin mula sa Ingles ni Gregorio V. Bituin Jr.

Salamat sa mga tumatangkilik

SALAMAT SA MGA TUMATANGKILIK

pasasalamat naming pawa

sa lahat ng tumatangkilik

sa Taliba ng Maralita

na sa ulat at akda’y siksik

sa mga dukha’y aming handog

ang munti naming pahayagan

isyu nilang iniluluhog

mababasa rito ng tanan

dito’y pinapakita naming

sila'y may dignidad na tangan

na dapat nirerespeto rin

ng mahirap man o mayaman

pinaglalaban namin sila

tungo sa lipunang maayos

upang ang bulok na sistema'y

mapawi't tuluyang matapos

- gregoriovbituinjr.

10.27.2022

* Unang nalathala sa Taliba ng Maralita, isyu ng Oktubre 16-31, 2022, pahina 20

Aklat

AKLAT 

sadyang kaysaya ko / sa bigay na aklat

ng isang kasama, / maraming salamat

sa pakiwari ko'y / makapagmumulat

nang umunlad yaring / prinsipyo't dalumat

munting libro itong / kaysarap namnamin

na makatutulong / sa iwing mithiin

upang puso't diwa'y / sadyang patibayin

sa mga prinsipyo't / yakap na layunin

mapaghiwalay man / ang balat sa buto

nawa'y ating kamtin / ang asam sa mundo:

pakikipagkapwa't / pagpapakatao

itayo'y sistema't / bayang makatao

paksa't nilalaman / nito'y mahalaga

na kung maunawa'y / susulong talaga

isinasabuhay / ang pakikibaka

at muli, salamat / sa aklat, kasama

- gregoriovbituinjr.

10.27.2022

Sa bawat hakbang

SA BAWAT HAKBANG

sa bawat hakbang, patuloy pa ring nakikibaka

upang kamtin ng bayan ang panlipunang hustisya

itatag ang sistemang walang pagsasamantala

ng tao sa tao, walang kaapihan ang masa

sa bawat hakbang, kinakapa anong nasa budhi

kundi ang kabutihan ng kapwa't bayan kong sawi

durugin ang mapagsamantalang sistemang sanhi

ng laksa-laksang kahirapan ng maraming lipi

sa bawat hakbang, kalikasa'y pangangalagaan

kapaligiran ay di dapat maging basurahan

huwag minahin ang lupang ninuno't kabundukan

lutasin ang polusyon sa hangin at kalunsuran

sa bawat hakbang, sinasabuhay, sinasadiwa

ang prinsipyong makatao't makauring adhika

di nakalutang sa hangin, ang paa'y nasa lupa

para sa bayan, kapwa dukha't uring manggagawa

sa bawat hakbang, naglalakad sa daang maputik

o sa tigang na lupang pagkadukha'y natititik

sa kawalan ng hustisya, puso'y naghihimagsik

katarungan para sa lahat yaring aking hibik

- gregoriovbituinjr.

10.19.2022    

Komunal

KOMUNAL

mabigat ang imaheng umuukilkil sa isip

kapara ng balaraw na sa likod ko'y humagip

may pag-asa bang ang bayang nagdurusa'y masagip

sa kuko't bituka ng mapagsamantala't sipsip

noong primitibo komunal, walang pang-aapi

lahat ay nagbibigayan, walang makasarili

may paggagalangan, kapwa'y di isinasantabi

tribu'y pinangangalagaan ng mga bagani

sa panahon ngayon ng paghahari ng agila

kapitalistang nabundat na'y nais bumundat pa

habang manggagawa'y tila langgam sa sipag nila

mababang sweldo'y pinagtitiyagaan talaga

pribadong pag-aari ang ugat ng kahirapan

kaya mayamang iilan ay lalong yumayaman

habang laksang dukha'y batbat pa rin ng karukhaan

anumang sipag at tiyaga'y di pa rin umalwan

abanteng lipunang komunal ang pinapangarap

matayo ang lipunang makatao't mapaglingap

upang dukha'y maiahon sa kumunoy ng hirap

lalo't uring manggagawa'y magkakaisang ganap

- gregoriovbituinjr.

10.11.2022

Kami

KAMI

totoo kami sa pakikibaka

seryoso kami sa pakikibaka

matapat kami sa pakikibaka

narito kami sa pakikibaka

kaya huwag nila kaming gaguhin

ang masa'y huwag nilang gagaguhin

uring manggagawa'y huwag gaguhin

kaming mga dukha'y huwag gaguhin

patuloy kami sa aming layunin

patuloy kami sa aming mithiin

patuloy kami sa aming hangarin

hanggang asam na tagumpay ay kamtin

kumikilos kami ng buong tapat

kumikilos kami ng nararapat

- gregoriovbituinjr.

10.08.2022

Buhay bilang makata ng maralita

BUHAY BILANG MAKATA NG MARALITA

simula nang magkaisip ako na'y nagmakata

bata pa lang, kapatid at magulang na'y natuwa

sa dyaryong pangkampus nang magsimulang malathala

ang aking mga kwento, sanaysay, payak na akda

mga katropa'y nagpapagawa noon sa akin

ng tulang kaibig-ibig para sa susuyuin

kinatha ko ang marapat upang sila'y sagutin

ng sinisinta nilang ang puso'y nabihag man din

hanggang maging tibak, nagpatuloy sa pagsusulat

na layuning sa dukha't obrero'y makapagmulat

maambag ang kaya sa mga isyung sumambulat

nang makaipon ay naglathala na rin ng aklat

mula istap, nahalal sa mataas na posisyon

bilang sekretaryo heneral ng organisasyon

ng maralita, misyong labanan ang demolisyon

depensahan ang maralita'y aming nilalayon

dyaryong Taliba ng Maralita'y pinanghawakan

dahil tanging pahayagang pinaglalathalaan

ng mga kwento, sanaysay at tula ko sa bayan

litrato't ulat ko'y dito ninyo matutunghayan

minsan ay bumibigkas ng tula sa mga rali

sa samutsaring isyu, mahal na tubig, kuryente

pagtula na ang aking bisyo sa araw at gabi

itinutula'y maraming paksa't bagay na simple

salamat sa pagtanggap bilang makata ng dukha

ito'y taospusong paglilingkod sa maralita

lalo na sa kapatid at kauring manggagawa

maraming salamat sa pagtanggap sa aking tula

- gregoriovbituinjr.

10.07.2022

Bakit?

BAKIT?

bakit pinagpipitagan ang mga masalapi?

dahil ba mayaman, ugali ma'y kamuhi-muhi?

bakit ginagalang ang may maraming pag-aari?

lupa'y inagaw man sa magsasaka't aping lahi?

bakit yaong may mga salapi'y nirerespeto?

ginto't pilak na ba ang batayan ng pagkatao?

balewala magsamantala man ang donya't donyo?

ginagalang ang mapera kahit asal-demonyo?

ah, nasaan na ang pakikipagkapwa kung ganyan?

na kaya ka lang nirerespeto'y dahil sa yaman?

habang dangal ng obrero't dukha'y niyuyurakan

ang mga walang-wala'y tinuturing na basahan!

maraming nagsisipag ngunit iba'y mauutak

upang yumaman, makamit ang respeto't palakpak

kahit ang kapwa'y hayaan lang gumapang sa lusak

basta makuha lang ang tatlumpung pirasong pilak

ayoko ng ganyang lipunang mapagsamantala!

na pulos kaplastikan ang umiiral talaga

nais kong matayo'y mapagkapwa-taong sistema

lipunang makataong may panlipunang hustisya!

mabigat ang kahilingan ngunit dapat kumilos

upang mawakasan ang sistemang mapambusabos

sinasapantaha kong darating ang pagtutuos

upang pagsasamantala'y tuluyan nang matapos

- gregoriovbituinjr.

10.06.2022